Ngành xét nghiệm có vai trò gì trong công tác khám chữa bệnh, phòng chống dịch, nghiên cứu khoa học và ô nhiễm môi trường

Ngành xét nghiệm Y học đã từ lâu trở thành một ngành vô cùng quan trọng trong việc hỗ trợ cho lâm sàng chuẩn đoán và đưa ra pháp đồ điều trị hiệu quả, khẳng định được tầm quan trọng của mình trong công tác khám chữa bệnh, phòng chống đại dịch Covid-19, nghiên cứu khoa học và môi trường.

1.Ngành xét nghiệm là trợ thủ đắc lực trong việc chuẩn đoán, tiên lượng và điều trị bệnh

Ngành Kỹ thuật xét nghiệm y học (Mã ngành: 7720601) là ngành học đào tạo về kỹ thuật. Thông qua xét nghiệm y học có thể chẩn đoán lâm sàng và xác định rõ tình trạng bệnh, từ đó đưa ra các pháp đồ điều trị bệnh phù hợp và kịp thời. Kỹ thuật xét nghiệm Y học là ngành học có tính ứng dụng cao của kỹ thuật, công nghệ vào y tế, chăm sóc sức khỏe. Hiện nay không chỉ còn là khám chữa bệnh thông thường mà con người dần đẩy mạnh qua phòng chống bệnh tật. Chính vì vậy những ngành học như kỹ thuật xét nghiệm y học đang được ưu tiên phát triển hơn bao giờ hết.

 

Ảnh: Kỹ thuật viên xét nghiệm (Nguồn: Pixabay)

Trước đây, khi chẩn đoán bệnh cho bệnh nhân các bác sỹ lâm sàng thường dựa vào các kỹ năng Nhìn – Sờ - Gõ – Nghe, kết hợp kinh nghiệm lâm sàng để đưa ra chẩn đoán và điều trị. Tuy nhiên, xã hội ngày càng phát triển, bệnh tật ngày càng phức tạp thì cách tiếp cận trên hoàn toàn ít hữu dụng. Cụ thể, bệnh nhân có khối u cơ quan để chẩn đoán chính xác bản chất khối u, phân loại u thì khám lâm sàng hoàn toàn không giải quyết được mà xét nghiệm là công cụ hỗ trợ cho vấn đề này. Theo thống kê của ngành Y, Xét nghiệm y học có ảnh hưởng tới 70% quyết định y học và trong số đó, gần 100% các quyết định y học chính xác đều dựa trên kết quả xét nghiệm.

Tại các cơ sở y tế, ngành xét nghiệm trực tiếp tham mưu cho bác sĩ lâm có chẩn đoán đúng, kịp thời, đưa ra được pháp đồ điều trị hiệu quả  và tiên lượng bệnh nhờ các thông số xét nghiệm hóa sinh, vi sinh, ký sinh trùng, giải phẫu bệnh và sinh học phân tử. Vì vậy, xét nghiệm luôn đóng vai trò quan trọng và là cánh tay đắc lực hỗ trợ bác sỹ trong công tác khám chữa bệnh.

2. Ngành xét nghiệm là công cụ đắc lực trong công tác phòng chống dịch

Đại dịch Covid-19 là một đại dịch bệnh truyền nhiễm, tác nhân chính là virus SARS- CoV-2 và các biến thể của nó đang diễn ra trên phạm vi toàn cầu, khởi nguồn vào cuối tháng 12 năm 2019 với tâm dịch đầu tiên tại Thành phố Vũ Hán. Ngày 11 tháng 3 năm 2020 tổ chức y tế thế giới (WHO) ra tuyên bố “COVID-19” là đại dịch toàn cầu. Đây là dịch bệnh rất nguy hiểm như gây tử vong, suy hô hấp, viêm phổi… Theo The New York Times thì ca đầu tiên tử vong được ghi nhận vào tháng 1 năm 2020 tại Vũ Hán. Đại dịch Covid-19 gây thiệt hại nặng nề về kinh tế, đời sống xã hội, con người cho hầu hết quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam.

Tại Việt Nam và các quốc gia trên thế giới. Để thực hiện công tác phòng chống Đại dịch Covid-19 thì Xét nghiệm và vaccin là hai thư không thể thiếu. Nó quyết định tất cả cho cuộc chiến phòng chống dịch. Cụ thể: Tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch COVID-19 do Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam - Trưởng Ban Chỉ đạo chủ trì, các chuyên gia thống nhất cần tăng cường năng lực xét nghiệm trong nước để sàng lọc nhanh, chính xác; qua đó phân loại, theo dõi sức khỏe từng nhóm đối tượng khác nhau.

  • Xét nghiệm để phát hiện và chẩn đoán bệnh nhân mắc SARS-CoV-2 để điều trị

  • Xét nghiệm để khoanh vùng, truy vết để loại F0 ra khỏi cộng đồng để dập dịch

  • Xét nghiệm giải trình tự gen để phát hiện các biến thể SARS-CoV-2 để đưa ra các biện pháp phòng chống hiệu quả đối với các chủng lây lan nhanh, mạnh và nguy hiểm

  • Xét nghiệm để kiểm tra nồng độ sinh kháng thể của cơ thể sau tiêm vaccin và sau nhiễm covid-19

Không chỉ đại dịch Covid-19, mà tương lai xuất hiện các chủng, các tác nhân truyền nhiễm trong cộng đồng thì xét nghiệm vẫn là công cụ tiên phong trong vấn đề phòng chống dịch.

Ảnh: Kỹ thuật viên xét nghiệm thực hiện xét nghiệm SARS-CoV-2

Nguồn: Trung tâm Xét nghiệm – Trường Đại học Y tế công cộng

3. Ngành xét nghiệm trong công tác nghiên cứu khoa học về lĩnh vực y tế

Y học là ngành khoa học không ngừng phát triển, luôn luôn cập nhật các thông tin về về chẩn đoán, điều trị….. Để phát triển được mạnh mẽ như vậy, đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên, dược sĩ đang không ngừng mày mò và tìm hiểu bằng nhiều cách thức khác nhau. Nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực y học luôn được chú trọng hàng đầu. Các bác sỹ, kỹ thuật viên đều phải làm nghiên cứu để cập nhật kiến thức. Vì vậy, ngành xét nghiệm góp phần quan trong vào việc cung cấp các bằng chứng, các dữ liệu nghiên cứu để nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn và tính ứng dụng cao trong công cuộc chăm sóc và đảm bảo sức khỏe nhân dân.

Ảnh: Xét nghiệm trong nghiên cứu (Nguồn: Pixabay)

4. Ngành xét nghiệm góp phần vào công cuộc phòng chống ô nhiễm môi trường, an toàn vệ sinh thực phẩm.

Hiện nay, khi xã hội ngày một phát triển, vấn đề về ô nhiễm môi trường, an toàn thực phẩm là vấn đề nhức nhối của cả xã hội. Chính những vấn đề này trực tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống của nhân dân. Vậy làm sao để phát hiện nguồn nước, mẫu đất, không khí… có bị ô nhiễm không?. Làm sao để biết thực phẩm đó có đạt chất lượng hay không? Thực phẩm đó có sạch hay không?. Vì chính đất, nước, không khí, thực phẩm là những thứ chúng ta sử dụng và tiếp xúc hàng ngày. Vậy vậy, xét nghiệm đóng một vai trò rất quan trọng để giải quyết các vấn đề trên khi mẫu bệnh phẩm làm xét nghiệm lúc này không phải là mẫu bệnh nhân nữa mà là các mẫu nước, đất, không khí và thực phẩm….

Ảnh: Kỹ thuật viên xét nghiệm phân tích mẫu nước(Nguồn: Pixabay)

 

Ảnh minh họa: